Markalaşma sürecinde markayı var eden çeşitli değerler bulunur. Markalar, bu değerlerin bir araya gelerek oluşturduğu bütünlükle şekillenirler. Markayı oluşturan unsurlar; markanın sektördeki konumunu, müşteri ve kullanıcılarının deneyimlerini, hedef kitle üzerindeki izlenim ve algıyı, güvenilirlik ve piyasadaki ayırt edici yönlerini belirler.
Markayı var eden değerler, marka kimliğine ve hedeflerine uygun olarak şekillenmelidir.
Esasında markalaşma süreci bir bütünü ifade eder. Markayı oluşturan değerler, markanın kimliği, hedefleri, konumu birbirini takip eden ve birbirini tamamlayan süreçler bütünüdür.
Dolayısıyla tüm bu unsurlar birbiriyle bir uyum ve denge içerisinde inşa edilmelidir. Markayı oluşturan unsurlar birkaç başlık atında incelenebilir. Marka bilinirliği, marka imajı, marka sadakati, marka iletişimi, marka duyarlılığı ve marka pazar payı bir markayı inşa eden değerleri ifade eder.
Marka Bilinirliği
Kullanıcılar, müşteriler tarafından bir markanın bilinmesi ve tanınması marka bilinirliği olarak ifade edilir. Bir markanın bilinirliğinin düşük ya da yüksek olması markanın konumunu da şekillendirir.
Dahası marka stratejileri, marka bilinirliğine göre kurgulanıyor. Yüksek veya düşük bilinirliğe sahip markalar için farklı stratejiler geliştiriliyor.
Markayı oluşturan unsurlar, markayı var eden ve sektörde markanın konumunu belirleyen değerlere karşılık gelir. Bu değerlerden biri olan marka bilinirliği ile hedef kitle üzerinde güvenilir ve olumlu izlenimler yaratmak mümkün olacaktır.
Dolayısıyla marka bilinirliğini artırmaya odaklı çalışmalar yapmak ve stratejiler geliştirmek oldukça yararlı olur.
Müşteriler, marka bilinirliği yüksek olan markalardan alışveriş yapmaya daha eğilimlidir. Çünkü marka bilinirliği bir noktada güvenilir bir izlenim sunar. Kullanıcılar da bu doğrultuda, risk almamak adına bilinirliği yüksek olan markaları tercih ederler ve seçimlerini bu yönde şekillendirirler.
Marka İmajı
Markalar için son derece önem taşıyan marka algısı ya da marka imajı nedir? Marka imajı; bir markanın tüketicilerinin zihninde oluşturduğu izlenimleri ifade eder.
Markalar; müşterilerin, kullanıcıların zihninde olumlu olumsuz izlenimler bırakırlar. Her markanın tüketicileri üzerinde bir imajı vardır. Bu imaj veya marka algısı, uzun süreçler sonucunda şekillenir.
Örneğin; bir markanın yaptığı pazarlama çalışmaları, kullanıcı deneyimleri, markanın kurmuş olduğu iletişim vb. birçok etken marka algısını şekillendirir.
Uzun süreçler sonucunda şekillenen marka algısı; müşterilerin, kullanıcıların zihinlerinde bırakılan çağrışımların tümünü ifade eder. Tüketici üzerinde bırakılan izlenim ne kadar iyi şekillenirse, marka imajı da o ölçüde güçlenir. Marka imajını şekillendiren, güçlü veya zayıf kılan çeşitli ögeler bulunur.
Örneğin; ürün ve hizmet kalitesi, görsel kimlik, reklam, pazarlama çalışmaları, müşteri deneyimi, sektörel konum gibi birçok etken marka imajını güçlü veya zayıf bir doğrultuda şekillendirir.
Tüketiciler, olumlu ve güçlü bir imaj sergileyen markalar ile daha duygusal bağ kurma eğiliminde olurlar. Bu durum da aynı zamanda marka sadakatini olumlu yönde şekillendirir.
Markayı oluşturan unsurlar bağlamında marka imajı son derece titizlikle kurgulanması ve önem gösterilmesi gereken bir konumda yer alıyor.
Marka Sadakati
Marka ve tüketici arasındaki duygusal bağı ve deneyimleri ifade eden marka sadakati nedir? Marka sadakati; müşteri veya kullanıcıların markaya karşı duydukları sahiplik algısı ve duygusal deneyimler sonucunda tekrar tekrar satın alma davranışı gerçekleştirme anlamına gelir.
Marka ve tüketici arasında oluşturulan bir bağlılık söz konusudur.
Markalar kullanıcılarına bir ürünün yanı sıra deneyim de pazarlar. Markanın sunduğu ürünler ve yaşattığı deneyimler sonucunda müşterilerin zihinlerinde bir marka imajı şekillenir.
Olumlu ya da olumsuz olarak şekillenen marka imajı ise marka sadakatini bu doğrultuda şekillendirir. Müşteriler olumlu izlenim elde ettikleri markalara karşı marka sadakati geliştirmekte ve tekrar tekrar satın alma işlemi gerçekleştirmeye eğilimlidirler.
Marka unsurları dikkate alındığında, olumlu deneyimler yaşatılan kullanıcılar marka sadakati geliştirerek, markayı daha üst konumlara taşıyabilir.
Marka İletişimi
Marka iletişimi; bir ürünün, hizmetin pazarlanma sürecinden teslimatına kadar geçen süre zarfında tüketicilerde, marka tarafından oluşturulmak istenen algının yönetim sürecini ifade eder.
Bu süreç itibariyle markalar; kendi tanıtım süreçlerini inşa eder, marka değer ve imajını yansıtarak müşteri üzerinde olumlu bir izlenim yaratmayı amaçlar. Bu iletişim çok kanallı bir süreçten oluşur. Marka iletişimi, marka ve müşteri arasındaki bütün ilişki şekillerini ve deneyimleri kapsar.
Markayı oluşturan unsurlar göz önüne alındığında marka iletişimi; çok kapsamlı ve bütünsel bir süreci temsil eder. Sosyal medya tasarımlarından web site hızına, kullanılan iletişim dilinden ürünün kargolanma şekline kadar bütün süreçler marka iletişiminin birer parçasıdır.
Tüm bunlar tüketicilerin zihninde olumlu bir marka algısı yaratmak etkili adımlardır. Dolayısıyla marka iletişimi oldukça detaylı ve özenli adımlarla işlenmesi gereken bir unsur olarak adından söz ettiriyor.
Marka Duyarlılığı
Marka hassasiyeti olarak da ifade edilen marka duyarlılığı; marka iletişiminin tüketicilere daha yoğun bir şekilde hissettirilmesidir. Marka duyarlılığı; müşterilerin, kullanıcıların bir markayı tanıma, hatırlama ve diğerlerinden ayırt etme durumuna karşılık gelir.
Bir ürünün veya hizmetin sunum, pazarlama, teslimat ve müşteri memnuniyetine kadar geçen süreçleri kapsar. Tüketicinin marka hakkındaki izlenimi, markayı tanıma şekli, markayı ayırt eden özellikleri farkındalık seviyesi; marka hassasiyetini şekillendiren unsurlardandır.
Tüketicinin yaşadığı olumlu ve olumsuz deneyimler sonucu marka duyarlılığı, marka hassasiyeti devreye girer. Örneğin; müşteriler olumsuz bir deneyim yaşadıklarında marka hassasiyeti puanı devreye giriyor.
Marka duyarlılığı, markanın kitlesi tarafından nasıl algılanıp hatırlandığı ile ilgili ölçütleri ifade eder. Marka duyarlılığının yüksek olması, marka imajının güçlü olmasını ve dolayısıyla marka sadakatinin oluşmasını etkiler.
Marka Pazar Payı
Markayı oluşturan unsurlar bir bütünü yaratan çok çeşitli değerlere karşılık gelir. Bu unsurlar soyut, somut veya her ikisini de içinde barındıran değerleri ifade edebilir. Marka pazar payı ise bu bağlamda; markanın yer aldığı pazardaki payının matematiksel olarak ölçümünü yansıtır.
Pazar payı; bir şirketin, bir markanın bulunduğu sektördeki satışlarının yüzdesidir. Pazar payı aynı zamanda şirketin, markanın pazardaki büyüklüğü ve etkinliği hakkında bilgi verir.
Pazar payı verileri neticesinde markalar; pazarlama stratejilerinin dönüşlerini analiz edebilir ve yeni stratejiler geliştirmek için bunu bir fırsat olarak değerlendirebilirler.
Markayı oluşturan unsurlar; markanın kimliğine, değerlerine, hedeflerine ve stratejilerine uygun olarak şekillenir. Markalaşma sürecinde sağlam adımlar atabilmek ve güçlü bir marka oluşturabilmek için markayı oluşturan unsurlar birbiriyle uyumlu olmalıdır.
Marka unsurları birbirlerini takip eden ve birbirlerini tamamlayan bir yapıya sahiptir. Markanın güçlü bir imaj sergilemesi ve sektörde ayırt edici bir konuma gelebilmesi adına tüm adımların özenle işlenmesi ve markanın bu özveri ile inşa edilmesi gereklidir.
Bunun yanı sıra müşterilerin, kullanıcıların marka hakkındaki izlenimleri ve deneyimleri markanın geleceği için son derece önemlidir. Tüketicilerin zihninde oluşan marka izlenimleri ve marka tarafından yaşatılan deneyimler sonucu, markanın imajı artarken aynı zamanda marka sadakati de olumlu yönde şekillenir.
İyi bir marka iletişimi sayesinde marka sadakatini güçlendirmek, marka bilinirliğini artırmak mümkündür.