Pazarlama, tüketicilere bir hikâye aktarmanın en basit ve etkili yoludur. Her bir ürün, marka ya da hizmet kendi eşsiz öyküsünü anlatmak için bir fırsattır. Ancak, tüketiciniz ile paylaşacağınız hikayeniz sadece kelimelerden veya görüntülerden ibaret olmamalıdır.
İşte tam da bu noktada devreye “arketipler” girer.
Peki ya bu artekip nedir? Gelin yazımızda hep birlikte bakalım. Arketipler, kültürel, dini ve mitolojik öykülerde sıkça görülen temel karakterlerdir.
Örneğin, kahraman, bilge, sevgili, kaçak, mago ve daha birçok karakter arketiplerdir.
Arketipler, Carl Gustav Jung’un psikolojik teorileri ile tanıdık hale gelmiş semboller ve karakterlerdir. Bu semboller, insanların kolektif bilinçaltında kök salmıştır ve tüm kültürlerde ortak bir anlam taşır. İşte bu yüzden, pazarlama dünyasında kullanıldığında, markaların müşterilerle derin bir bağ kurmasına yardımcı olur.
Arketip Modelleri
Jung; pek çok farklı arketip olmasına rağmen, temel insan motivasyonlarını simgeleyen on iki ana tip tanımı yapmıştır. Her türün kendine özgü değerleri, anlamları ve kişilik özellikleri vardır.
Arketiplerin Marka ile İlişkisi Nedir?
Günlük yaşamımızın bir parçası haline gelen markalar, insanların hayatlarında özel bir yer işgal ediyor. Peki ya neden? Çünkü insanlar, soyut varlıkları dahi insan biçimli düşünme ve sembolleştirme eğilimindedir. İşte bu noktada, markaların bir insan gibi düşünülmesi ve onlara kişilik atfedilmesi devreye girer.
Marka Arketipi Nedir?
Marka arketipleri, insanların karakterleri olduğu gibi markaların da bir karakterleri yani arketipleri olduğunu savunur. Markanın konumu, kime hitap ettiği ve neyi temsil ettiğine marka arketip kuralına göre benimsenir.
Buradaki düşünce; herhangi bir markanın, markayı tanımlamaya ve hayatı içine çekmeye yardımcı olan arketiplerden biriyle bağlantılı olmasıdır.
Tüketiciler olarak, marka arketipinin kişiliği ile bağ kurarız. Bizim ürünlere yakınlaşmamızı sağlarlar. Benim kokum, işte benim arabam vb. gibi… Arketipler, markaları farklılaştırır ve markalara kişilik kazandırır.
12 farklı marka arketipi vardır.
Marka Arketip Çeşitleri Nelerdir?
Siz de kendi işletmenizin marka arketipi sürecini analiz ederek markanızın kurumsal kimliğini doğru ve etkin bir şekilde oluşturabilirsiniz. Marka kişiliği bir markanın her şeyi demektir.
12 arketip çeşidi vardır. Peki sizin markanızın arketipi hangisi?
Asi:
Asi arketipinin tarzında hırçınlık ve inat gözlemlenir. Aynı zamanda özgürlüğüne düşkün bir arketiptir. Örnek olarak: Harley Davidson markasını söyleyebiliriz.
Sihirbaz:
Gizemlidir, sizi şaşırtır. Bilgiyi ve keşfedilmeyi önemser. Örnek olarak Cola Cola markasını verebiliriz.
Kahraman:
Dürüst, samimi ve cesaret vericidir. Örnek olarak Adidas ve Nike markasını örnek gösterebiliriz.
Aşık:
Genellikle kadın arketipleri içerisinde kullanılır. Duygusaldır ve sadakate, hoşgörüye, sevgi vermeye odaklıdır. Örnek olarak Victoria Secret markasını verebiliriz.
Şakacı:
Eğlenceli ve iyimserdir. Mutluluğa ve pozitif olmaya önem verir. Örnek olarak M&M’ s markası tam olarak şakacı arketipine uygundur.
İçimizden Biri & Vatandaş:
Mütevazi bir arketip örneğidir. Bağ kurmaya ve birlikteliğe önem verir. Örnek olarak IKEA markası gösterilebilir. Kitlenize bir aidiyet hissi vermeniz gerekir.
Tüketicinin IKEA mağazasında kendisini ne kadar rahat hissettiği yansıttığı arketipten kaynaklıdır.
Yardımsever:
Sempatik ve sıcakkanlıdır. Katkı sağlamaya ve yardım eli uzatmaya önem verir. Örnek olarak UNICEF markasını verebiliriz.
Hükümdar:
Otoriter ve kendinden emindir. Güç ve saygınlığa önem verir. Örnek olarak, Mercedes-Benz ve Louis Vuitton’u verebiliriz.
Yaratıcı:
İlham vericidir ve yenilikçiği temsil eder. Örnek olarak Apple markasını verebiliriz.
Masum:
Alçakgönüllüdür ve hayata iyimser bakar. Başkalarının görmediği güzellikleri vurgular. Örnek olarak kampanyaları ile adını sıkça konuşturan Dove markasını verebiliriz.
Bilge:
Bilgili, kendinden emin ve yol göstericidir. Yetkinliğin çok önemli olduğu kategorilere uygun bir arketiptir. Örnek olarak Google markasını verebiliriz.
Kâşif:
Macerayı ve keşfi sever. Bağımsız ve gönüllü maceraperest ile temsil edilir. Keşfetmek ister. Kendisini ve çevresini gözler. Sürekli hareketli heyecanlı ve korkusuzdur. Örnek olarak Jeep markasını verebiliriz.
Marka Arketipi Kullanmanın Faydaları
Müşterinizle duygusal bağ kurarsınız. Arketipin sağladığı kişilik özelliği markanın tüketiciyle olan bağını güçlendirir. Markayı, tüketicinin gözünde daha da ulaşılabilir bir hale getirerek marka sadakati oluşturur.
Marka arketipi iletişimde sürekliliği sağlar. Bir markanın diğer markalardan ayrışması kolaylaşır.
Her geçen gün birbirine benzeyen markaların dünyasında belirli bir arketip marka kişiliği üzerine iletişim çalışmaları yapan markaların pazarda rakiplerinden ayrılması çok büyük bir avantaj sağlar.
Marka Arketipleri Kullanmanın Avantajları Nelerdir?
- Markanızı tüketiciye daha iyi anlatabilirsiniz. Marka arketipleri kişilik özelliği ve kapsadığı alanlarla markanızı daha iyi bir şekilde ifade etmenize olanak sağlar.
- İletişimde bütünlük sağlayabilme avantajına sahip olursunuz. Markanızda oluşturduğunuz kişilik ve kimlik yapısı sayesinde müşterilerinizin zihninde hatırlanabilir bir marka olursunuz.;
- Marka arketipi akılda kalıcılığı artar. İnsanlar her gün on binlerce reklam mesajına maruz kalıyor. Belirlediğiniz arketip ile markanız tutarlı bir iletişim ve imaj dünyasına sahip olur.
- Böylelikle tüketiciye vereceği iletişim mesajları daha net hale gelir.
Tüketicinin zihnindeki marka konumlandırma stratejileri başarılı bir şekilde kullanılarak tüketicinin zihnindeki marka algısını büyütür. Bu durum da akılda kalıcılığı kolaylaştırır.
Tıpkı marka ismi bulma süreci gibi marka arketipleri de işletmeye oldukça başarı katar. Marka ismi bulurken dikkat edilmesi gerekenler ve marka arketipi oluştururken dikkat edilmesi gereken unsurlara uyarsanız markanız pazarda rakiplerinizden mutlaka ayrılacaktır.
Tüketicilerinizin tercihlerini, beklentilerini ve duygusal bağlarını anlamak için pazar araştırmaları yapın. Arketipinizle uyumlu bir marka ismi bulma ve içerik stratejisi geliştirme süreçlerini başarılı bir şekilde yönetin.
Bu yönetim süreci içerisinde markanızın değerlerini ve misyonunu anlatın. Marka arketiplerinizi tüm iletişim kanallarında ve müşteri deneyiminde tutarlı bir şekilde yansıtmanız çok önemlidir. Böylelikle başarılı bir marka kimliği oluşturma süreci gerçekleştirmiş olursunuz.
İşletmelere özgün ve akılda kalıcı marka isimleri bulma konusunda yardımcı oluyoruz. Doğru bir marka ismi, işletmenizin kimliğini yansıtır ve tüketicilerin hafızasında kalır.
Marka arketipleri, işletmenizin kişiliğini ve değerlerini yansıtır. Biz de Marquon Digital olarak işletmelerin seçtikleri arketiple daha güçlü bir marka kimliği oluşturmalarına yardımcı oluyoruz.
Peki ya sizin işletmenizde öne çıkarmak istediğiniz alanlar neler? Eğer işletmenizin markalaşma ihtiyacı varsa veya mevcut markanızı daha güçlü hale getirmek istiyorsanız, bize ulaşın.
